28 Kasım 2021 Pazar

Ergenekon (Ergüne Gun)

Ergenekon = "Ergüne Gun = ᠡᠷᠭᠦᠨ᠎ᠡ ᠭᠤᠨ = Gėŋiş Dik Kayalık"

Bize İlhanlı'dan gelen Moŋgolca "Ergüne Gun" adı "Gėŋiş sarp" aŋlamına gelir. Ergenekon destanınıŋ birden çok sürümü var. İlki WuSun'larla ilgili. İkincisi GaoÇe ya da Diŋliŋ'lerle ilgili. Üçüncüsü de "Türk" Hanedanı ile ilgili. Eŋ soŋ İlhanlı döneminde yazılan, Reșîdüddîn Fazlullah Hemedanî (1247 – 1318), Cami'üt-Tevarih (جامع التواريخ) adlı eserinde aŋlatılan İlhanlı dönemi sürümünde efsaneniŋ adı Moŋgolca Ergüne ( ᠥᠷᠭᠡᠨ = gėŋiş) + Gun ( ᠭᠤᠨ = yar, sarp, dik kayalık) 'dur. Diğer dėyişle söz konusu vadiniŋ dik dağlarla çevrili gėŋiş bir vadisi olduğu özelliği, adına yansıtılmış.

Buradan, aynı efsaneniŋ Türk değişkeninin adını bilmiyoruz; çünkü hiçbir yėrde yok. Moŋgolca "Ergüne Kun = ᠡᠷᠭᠦᠨ᠎ᠡ ᠭᠤᠨ " uŋ eski Türkçesi "Kėŋ yar" ya da "Kėŋ koz" ama eski Türkler dönemindeki adı bu olmayabilir, bu sadece bir tahmin.

Aşina destanınıŋ Çince kaynaklarında anlatımı :

Göktürkleri kuran Aşina hanedanınıŋ arması kurttur (kurt tüm Türk boylarınıŋ arması değildir). Aşina, yabancı kaynaklarıŋ Türkler için kullandığı bir ünvandır. Türkçe metinlerde Aşina geçmez. Kurt başlı tuğ bağımsızlığıŋ simgesidir. Göktürkleriŋ kökeni, Tarbagatay dağlarının doğusunda kalan bozkırlarda ( = Cungarya = bugünkü doğu Türkistan içinde) başlar. Aşina ailesi baskına uğradıktan soŋra kuzeye, Ergenekon’a kaçar; Altay dağlarınıŋ güney eteklerine yėrleşirler. Öŋce Ruan Ruan'lara bağlanırlar, soŋra bağımsızlıklarını ilan ėderler ve Türk Kağanlığını (Göktürkler) kurarlar. Türk sadece Aşina kabilesiniŋ adı değildir. Aşina, Orta Asyada yaşayan Türk kökenli halklarıŋ eŋ üst düzey kimliğidir. Çin kaynaklarında “Kendilerine Böri dėrler, bu asıllarını unutmamak içindir” dėnir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder